Met stip binnen op …..
In de top tien van populaire gespreksonderwerpen onder 65 plussers is met stip binnengekomen “wonen in de toekomst”. Dit naast geijkte gespreksonderwerpen als “campers, kleinkinderen, lief en leed en pensioenen”.
Het onderwerp leefde al volop bij ouderen maar kreeg een extra impuls doordat senioren en babyboomers de schuld kregen van de woningcrisis. Het stond helder en klaar op o.a. Teletekst rond de jaarwisseling: “Wooncrisis door honkvaste ouderen”.
Wat bleek uit onderzoek van de NOS? Omdat senioren massaal veel te lang in hun veel te grote woningen blijven wonen, is er voor jongere generaties geen plek. De geringe doorstroming van ouderen naar andere woningen en woonvormen is de meeste genoemde oorzaak van de woningnood en de problemen op de woningmarkt in Nederland. Als ouderen gemakkelijker zouden kunnen doorstromen naar een aantrekkelijke kleinere woning zou het oude huis beschikbaar kunnen komen voor een nieuw gezin. Dan komt er een verhuisketen op gang.
Wat blijkt? Veel ouderen willen wel, maar kunnen weinig.
Economen van de RABO bank hebben becijferd dat circa 250.000 senioren wel zouden willen verhuizen naar een (betaalbare) seniorenwoning, liefst in eigen buurt. De werkelijkheid is dat deze woningen er op veel plekken niet zijn en daardoor verhuizen ouderen vaak niet.
Daar komt bij dat het beleid van de (gemeentelijke) overheid is om ouderen zo lang mogelijk in hun eigen huis zelfstandig te laten wonen inclusief de zorg die daarvoor nodig is. Ook dat is verklaarbaar. Als je prettig woont in je eigen buurt dan is de behoefte om te verkassen natuurlijk niet groot. En dan worden tekortkomingen in eigen huis maar voor lief genomen. Uit hetzelfde onderzoek van de Rabobank bleek dat in ruim 1,2 miljoen huizen aanpassingen nodig zijn om langer zelfstandig in je huis te kunnen blijven wonen. In de praktijk gebeurt dat maar heel weinig.
Er wordt gepleit voor het levensloopbestendig maken van de huidige woning en het bouwen van meer ouderenwoningen op de juiste locaties. Daarbij gaat het niet alleen om het bouwen van voldoende woningen op korte termijn (Regeerakkoord 2022: de komende kabinetsperiode jaarlijks 100.000 nieuwe woningen), maar vooral om het bouwen van gewenste woningen voor de langere termijn.
Het is te kort door de bocht om de ouderen de woningcrisis in de schoenen te schuiven.
In Oldenzaal bestaat de Noabershof, een vereniging die zich richt op het realiseren van wonen in een zogeheten Knarrenhof. Bedoeld voor mensen die maximaal lang zelfstandig willen wonen. De landelijke stichting Knarrenhof fungeert als kartrekker voor lokale initiatieven. Als dit initiatief werkelijkheid is, komen er 22 woningen vrij voor starters op de woningmarkt of in ieder geval komt er dan weer beweging in de verhuisketen. Inmiddels is de initiatiefgroep al meer dan 5 jaar bezig om het eerste project gerealiseerd te krijgen met behulp van de landelijke stichting. Als alles meezit, zo vertelt mede-initiatiefnemer Henk Koiter, kan er in de tweede helft van 2022 met de bouw gestart worden. De landelijke stichting ziet het realiseren van deze projecten als een bijdrage in de oplossing van de woningproblematiek. Maar dan is het wel nodig dat gemeenteraden lokale initiatieven volop ondersteunen en stimuleren om hun plannen te realiseren. En daar ontbreekt het volgens de landelijke stichting nog al eens aan.
Hans Kuipers
